Dongeng Sasakala: CAU MANGGALA AYA SIKIAN

11 Feb 2002 - 2:30 am

Baheula mah, cenah, pangeunah-ngeunahna cau di saalam dunya ngan cau manggala. Jeung euweuh sikian deuih. Ari pangna cau manggala aya sikian, kieu cenah caritana:

Lantaran cau manggala teh anu pangeunah-ngeunahna ti sakabeh warnaning cau, nepi ku Raja di nagara Kamaningan, cau manggala teh dimonopoli, meureun dihep pibasaeunana. Rahayatna teu meunang aya nu wani ngadahar cau manggala. Mun aya nu boga pelak cau manggala, cauna nu asak kudu dibaktikeun ka Raja. Rajana kua nejeun ngahaja nyieun kebon, legana sababaraha hektar. Ari nu purah ngurusna, nya eta Mama Lengser. Lamun aya tangkal cau anu asak buahna, kudu gancang dituar sarta dikirimkeun ka karaton. Mama Lengserna mah nu melak jeung ngurusna, tara dibere butitina-butitina acan. Mama Lengser bati kumetap we tikorona elok-elokan ari ningal Raja keur cacamuilan nuang cau manggala teh. Ari rek menta ka Raja, teu kaduga ku isin. Rek maok, kapan dosa gede anu kasebut maling mah. Komo maok kagungan Raja, najan maok nu sasaha ge teu menang apan.

Lila-lila mah Mama Lengser ngarasa keuheuleun ka anu jadi Raja, da ari nuju nuang cau manggala teh tara nawaran-nawaran acan.

Ari jaman baheula mah jelema teh rea nu sarakti, satuduh metu saucap nyata. Nya kitu deui Mama Lengser, sakti pilih tanding.

Bakating ku pohara ambekeunana, dina hiji waktu mah, Mama Lengser mawa siki buah randu sakeupeul, sup asup ka kebon cau manggala kagungan Raja tea. Sanggeus aya di jero kebon, tuluy Mama Lengser mapatkeun jangjawokan, kieu pokna:

Siki randu siki kapuk maraneh ulah naranduk sing arasup kana cau, cau kasedep ratu.

Bonganna Ratu sarakah ka kaula henteu nyaah ngan hayang seubeuh sorangan batur ulah kabagean.

Kaula ragrag supata masing nyata ti ayeuna sakabeh cau manggala pinuh ku siki jerona.

Puah! Puah! Puah!

Geus kitu mah wur weh siki randu teh diawur-awur di jero kebon cau.

Tah, ti waktu harita, cenah, cau manggala sikian teh, keuna ku supata Mama Lengser. Geuning cau manggala mah sikina teh siga pisan siki randu, nya!



Sumber: Tina Dongeng-dongeng Sasakala
Kenging Ngempelkeun: Ki Umbara
Penerbit: CV Geger Sunten Bandung